Sterkopen.nl Blog

Het sterrenbeeld Noorderkroon, Corona Borealis in het Latijn, is een sterrenbeeld dat ten noorden van de hemelequator ligt. De helderste ster binnen dit sterrenbeeld die met het blote oog gezien kan worden, is de ster Gemma. De naam van dit sterrenbeeld komt van de oude Grieken, die er een kroon in zagen. De Arabieren zagen een hele andere vorm in dit sterrenbeeld, namelijk de sleutel van een bedelaar.
 
Vorm en positie:
Dit relatief kleine sterrenbeeld bevindt zich tussen Hercules (links) en Boötes (rechts). De sterren van de Noorderkroon vormen een soort halve cirkel. Alleen de hoofdster is helder, de andere sterren zijn slechts van de vierde klasse. Het is moeilijk om dit sterrenbeeld te vinden in de hemel, maar hij is het zoeken zeker waard.
 
Rechte klimming: 15h 15m tot 16h 25m
Declinatie: +26 tot 40 graden
 
Helderste ster: Alpha Coronae Borealis (Gemma of Alphekka)
 
Mythologie:
De legende gaat over Ariadne, de dochter van koning Minos van Kreta. Zij hielp de held Theseus met behulp van een draad uit het labyrint, nadat hij de Minotaurus bedwongen had. Ze werden verliefd, maar de liefde hield niet lang stand. Theseus liet Ariadne achter op het eiland Naxos. De god Dionyos had medelijden met Ariadne en trouwde met haar. Op hun trouwdag schonk hij haar een waardevol diadeem, die hij na haar dood in de hemel plaatste. Daar straalt hij vandaag nog steeds als de Noorderkroon.
 
Het beste zichtbaar in het jaargetijde: Lente
 
Naastgelegen sterrenbeelden: Hercules, Ossenhoeder, Slang

Als enige sterrenbeeld in de hemel bestaat de Slang uit twee afzonderlijke delen. Deze twee delen zijn lange kettingen van sterren. Een ander zeer interessant feit, is dat er pas in 2010 een planetenstelsel in dit sterrenbeeld is ontdekt, dat maar 170 lichtjaar ver is. De slang valt onder de 48 sterrenbeelden die door Ptolemeus genoteerd zijn.
 
Vorm en positie:
De Slang bestaat uit twee delen, een driehoekig hoofd en het oostelijk gelegen deel, dat de staart vormt. Het westelijk gelegen hoofd van de slang, Serpens Caput, valt dankzij zijn driehoekige vorm erg op. De staart, Serpens Cauda, ligt op de rand van onze Melkweg. In dit gedeelte van de slang is de bekende gasnevel M16 te vinden.
 
Rechte klimming: 15h 10m tot 18h 58m
Declinatie: -16 tot +25 graden
 
Helderste ster: Unukalhai (Alpha Serpentis)
 
Mythologie:
Er bestaan twee verschillende verhalen over het ontstaan van het sterrenbeeld Slang: De moerassen rond de stad Lerna werden onveilig gemaakt door een veelkoppige slang. De held Heracles kreeg de opdracht om het beest te doden. Hij merkte echter dat de slang steeds een nieuwe kop kreeg, zodra er een afgehakt werd. Bovendien werd Heracles ook nog aangevallen door een reusachtige kreeft. Hij kreeg hulp van zijn neef, die de plekken waar de koppen afgehakt werden, verbrandde. Zo konden er niet langer nieuwe hoofden aangroeien.
 
Het beste zichtbaar in het jaargetijde: Zomer
 
Naastgelegen sterrenbeelden: Noorderkroon, Ossenhoeder, Maagd, Weegschaal, Hercules en nog veel meer.

In de noorderhemel bevindt zich het sterrenbeeld Driehoek. Het is een relatief onopvallend sterrenbeeld en bestaat uit slechts 3 sterren. Een van deze sterren is groter dan klasse 3. In de zuiderhemel is de tegenhanger van de driehoek te vinden: de Zuiderdriehoek, oftewel de Triangulum Australis. De noordelijke Driehoek hoort bij de antieke sterrenbeelden die door Ptolemeus genoteerd zijn.
 
Vorm en positie:
Ongeveer 10 graden ten noorden van de kop van het sterrenbeeld Ram vindt u de noordelijke Driehoek. Het opvallendste object in dit sterrenbeeld is het spiraalvormige sterrenstelsel M33. Ook de open sterrenhoop NGC 752 is interessant om te bekijken. Het sterrenbeeld heeft de vorm van een lange, gelijkbenige driehoek en bestaat uit de drie helderste sterren. De naastgelegen sterrenbeelden zijn Vissen, Ram en Perseus.
 
Rechte klimming: 1h 31m tot 2h 50m
Declinatie: +25 tot +37 graden
 
Helderste ster: Beta Trianguli (HIP 10064)
 
Mythologie:
De Grieken noemden dit sterrenbeeld ook wel 'Trigonon', 'Delta' of 'Deltoton'. In de vorm van het sterrenbeeld zagen zij onder andere de Nijldelta. De driehoek stond ook voor Sicilië, dat gewijd was aan Demeter. De dochter van Demeter, Kore zou vanaf Sicilië ontvoerd zijn naar Hades. Hades, de god van de onderwereld, zou verliefd geworden zijn op Kore. Hij vroeg zijn broer Zeus om haar hand. Zeus hield zich op de oppervlakte, omdat hij wist dat Kore niet graag naar de donkere onderwereld wilde. Hades ontvoerde Kore en bracht haar naar de onderwereld. Vanaf dat moment werd ze Persephone genoemd.
 
Het beste zichtbaar in het jaargetijde: Herfst
 
Naastgelegen sterrenbeelden: Andromeda, Vissen, Perseus, Ram

Het sterrenbeeld Hercules is een van de 48 klassieke sterrenbeelden die door Ptolemeus is beschreven en is nu een van de 88 moderne sterrenbeelden. Het is het op vier na grootste sterrenbeeld in de hemel. Bij de oude Grieken heette dit sterrenbeeld 'Engonasin', wat 'de knielende' betekent. In de Griekse mythologie wordt de 'knielende Hercules' afgebeeld op het moment dat hij verscheurd wordt door rouw omdat hij in een waan zijn vrouw en kinderen gedood heeft.
 
Vorm en positie:
Hercules wordt afgebeeld als een 'knielende man'. Hercules is het op vier na grootste sterrenbeeld in de hemel. Slechts drie van zijn sterren zijn helderder dan magnitude 3. Zijn helderste ster is Beta Herculis, met een magnitude van 2.8. Hercules valt daarom niet bijzonder op. Hij is te vinden tussen het sterrenbeeld Lier en de opvallende Noorderkroon. Hercules staat in de richting van onze Apex en beweegt met onze planeet mee op een snelheid van momenteel 20 km per seconde. Voor sterrenkijkers bevat Hercules twee interessante sterrenclusters, die zelfs met een gewone verrekijker gezien kunnen worden.
 
Rechte klimming: 15h 48m tot 18h 57m
Declinatie: +3 tot 51 graden
 
Helderste ster: Beta Herculis (Kornephoros)
 
Mythologie:
Nadat Hercules zijn vrouw en kinderen uit woede had gedood, Gaf het Orakel van Delphi hem de goede raad om voor zijn misdaad te boeten door een aantal goede daden te verrichten. Daarop voerde hij de 12 werken voor koning Eurystheus uit - en het werd hem daarbij niet makkelijk gemaakt. Dankzij zijn kracht en intelligentie kon Hercules de werken toch geheel uitvoeren. Heracles stierf uiteindelijk op een zelfgebouwde brandstapel op de berg Oite. Zijn ziel ging toen naar de hemel, waar hij zich bij zijn vader Zeus en de andere goden voegde.
 
Het beste zichtbaar in het jaargetijde: Zomer
 
Naastgelegen sterrenbeelden: Arend, Ossenhoeder, Draak, Lier, Slangendrager, Slang, Pijl, Vosje

De draak is een sterrenbeeld in de noorderhemel dat het hele jaar zichtbaar is. De Draak is alleen zichtbaar vanaf het noordelijk halfrond, mensen in het zuidelijk halfrond kunnen dit sterrenbeeld dus niet zien. Zijn sterren zijn niet erg helder: de Draak bevat slechts 3 sterren met een magnitude helderder dan 3.0. Dit was een van de 48 sterrenbeelden die de beroemde astronoom Ptolemeus in zijn boek verwerkte en een van de 88 sterrenbeelden die vandaag de dag nog bekend zijn.
 
Vorm en positie:
De vorm van het sterrenbeeld Draak is vrij uitgestrekt en daardoor een indrukwekkende verschijning in de sterrenhemel. Hij is makkelijk te vinden met het blote oog. De Draag baant zich een weg langs de Kleine en Grote Beer. De makkelijkste manier om de Draak te vinden, is door eerst zijn hoofd te zoeken. Zijn hoofd bestaat uit vier sterren ten noorden van het sterrenbeeld Hercules. Het sterrenbeeld Draak eindigt met Thuban, de Poolster van 4000 jaar geleden.
 
Rechte klimming: 9h 20m tot 20h 54m
Declinatie: +47 tot 86 graden
 
Helderste ster: Gamma Draconis (Thuban)
 
Mythologie:
De Griekse mythologie vertelt over de appels van de Hesperiden, die eeuwige jeugd zouden geven. Deze appels werden bewaakt door een gevaarlijke draak. Hercules versloeg de draak in een van zijn twaalf werken, waarna hij de appels uit de boom roofde. In de Romeinse mythologie vertegenwoordigt het sterrenbeeld de draak die werd gedood door de godin Minerva en vervolgens in de hemel geslingerd werd.
 
Het beste zichtbaar in het jaargetijde: Het hele jaar door, voornamelijk in de lente
 
Naastgelegen sterrenbeelden: Kleine Beer, Grote Beer, Cepheus, Ossenhoeder, Lier, Zwaan, Giraffe

Kreeft, ook wel bekend onder de Latijnse naam Cancer, is een sterrenbeeld dat zich op de ecliptica bevindt. Ieder jaar bevindt de zon zich van 21 juli tot 10 augustus in het sterrenbeeld Kreeft. Als teken van de dierenriem heeft Kreeft een bijzondere betekenis en invloed op het lot van mensen.
 
Vorm en positie:
Kreeft heeft de vorm van twee Y's die bovenop elkaar staan. Het sterrenbeeld is moeilijk met het blote oog te zien, omdat het voornamelijk uit relatief zwakke sterren bestaat. De makkelijkste manier om Kreeft te vinden is door een denkbeeldige lijn te trekken tussen de duidelijk zichtbare sterrenbeelden Tweeling (Gemini - rechts van Kreeft) en Leeuw (Leo - links van Kreeft).
 
Rechte klimming: 7h 55m tot 9h 20m
Declinatie: +7 tot +33 graden
 
Helderste ster: Beta Cancri (Altarf)
 
Mythologie:
Bij het sterrenbeeld Kreeft hoort een interessante legende. Hierin wordt verteld hoe Heracles, de onechtelijke zoon van oppergod Zeus, tegen een waterslang moest vechten. De oppergodin Hera kon Heracles niet uitstaan en stuurde daarom een boosaardige Kreeft op hem af om hem te doden. Het dier beet Heracles zo hard in zijn hiel, dat Heracles woedend werd. Hij pakte de kreeft vast en slingerde hem zo hard de lucht in, dat hij tot in het heelal vloog. Daar is hij nu nog steeds te zien als het sterrenbeeld Kreeft.
 
Astrologische betekenis: Mensen die geboren zijn onder het sterrenbeeld Kreeft zijn vaak gevoelig en emotioneel. Meestal zijn ze introvert en verlegen, maar ze kunnen tegelijkertijd erg sociaal en meevoelend zijn. Ze zijn voorzichtig met geld. Hun element is water.
 
Het beste zichtbaar in het jaargetijde: Winter
 
Naastgelegen sterrenbeelden: Lynx, Tweelingen, Kleine Hond, Waterslang, Leeuw

De Ossenhoeder is een typisch lentesterrenbeeld. Hij ligt ver van de Melkweg en is zeer opvallend. Sommige sterrenkijkers zien in de Ossenhoeder een papieren vlieger, anderen zien in het sterrenbeeld een ijshoorntje. De Latijnse naam Boötes betekent letterlijk ossenherder. De zeven sterren van de Grote Beer (rechtsboven van de Ossenhoeder) worden hierbij als ossen gezien.
 
Vorm en positie:
Dankzij de ligging in de buurt van de Grote Beer is dit sterrenbeeld gemakkelijk te vinden in de hemel. De Ossenhoeder is een circumpolair sterrenbeeld en is daarom het gehele jaar zichtbaar in de noorderhemel. Omdat de Ossenhoeder rijk is aan dubbele sterren, kan hij zelfs met een gewone verrekijker goed gevonden worden. De naastgelegen sterrenbeelden zijn Hercules en Maagd.
 
Rechte klimming: 13h 35m tot 15h 50m
Declinatie: +7 tot +55 graden
 
Helderste ster: Arcturus (Alpha Böotis)
 
Mythologie:
De legende vertelt dat Callisto, een van de nimfen uit het gevolg van de jachtgodin Artemis, zwanger werd van de oppergod Zeus. Daarom werd ze door Artemis verstoten. De vrouw van Zeus, Hera, veranderde Callisto in een beer. Haar zoon Arcas werd een fanatiek jager. Op een dag kwam Arcas tijdens het jagen zijn moeder tegen, maar natuurlijk herkende hij haar niet. Hij probeerde haar te doden. Gelukkig kwam Zeus net op tijd tussenbeide. Hij stuurde moeder en zoon naar de hemel: de moeder als Grote Beer, de zoon als Ossenhoeder.
 
Het beste zichtbaar in het jaargetijde: Lente
 
Naastgelegen sterrenbeelden: Draak, Grote Beer, Hoofdhaar, Maagd, Weegschaal, Slang, Noorderkroon, Hercules

Tweelingen is een erg bekend sterrenbeeld van grote astrologische betekenis. Zijn noordoostelijke deel wordt gekruist door de Melkweg en hij is tijdens de winter goed zichtbaar, als er grote clusters van sterren te zien zijn in de hemel. Omdat de Tweelingen op de ecliptica ligt, loopt de baan van de zon, maan en planeten dwars door dit sterrenbeeld.
 
Vorm en positie:
De Tweeling lijkt op twee mensen die naast elkaar staan. De hoofden van deze twee personen symboliseren de beroemde Romeinse Dioskouren: Castor en Pollux. Pollux, de helderste ster van de twee, is maar 34 lichtjaren van de aarde verwijderd. Hij geeft een oranje gloed af en is onderdeel van de beroemde winterzeshoek. Castor is een systeem van meerdere sterren en bestaat uit twee hoofdsterren en drie secundaire sterren.
 
Rechte klimming: 06h 00m tot 08h 08m
Declinatie: +10 tot +35°
 
Helderste ster: Beta Geminorum (Pollux)
 
Mythologie:
De namen van de onafscheidelijke tweelingbroers, zoals ze in de Griekse mythologie voorkwamen, zijn Castor en Polydeukes, die tijdens de Romeinse tijd Castor en Pollux werden. Castor is de zoon van koning Tyndareus van Sparta en Pollux is de zoon van Zeus. Daarom was één van hen een onsterfelijke halfgod, terwijl de andere gewoon sterfelijk was. Samen beleefden de tweelingbroers het heldhaftige avontuur van de Argonauten, wat beschouwd wordt als het op twee na belangrijkste epos uit de Griekse literatuur, na de Ilias en de Odyssee. Tijdens een ruzie met vrienden werd Castor gedood, waarna Polydeuces zijn vader Zeus vroeg of hij zijn sterfelijkheid met zijn broer mocht delen. Vanaf dat moment brachten ze hun tijd door in de onderwereld, die ooit op de berg Olympus, de berg van de goden was. In naam van de broederliefde werden ze samen in de hemel geplaatst.
 
Astrologische betekenis: Mensen die zijn geboren onder het sterrenbeeld Tweelingen worden gezien als vriendelijk en flexibel. Als extroverte en welbespraakte personen, kunnen ze soms een oppervlakkige en grillige indruk maken. Dankzij een scherp waarnemingsvermogen is de Tweeling erg goed in het oplossen van problemen. Het element van de Tweelingen is lucht.
 
Het beste zichtbaar in het jaargetijde: Winter
 
Naastgelegen sterrenbeelden: Stier, Orion, Kleine Hond, Lynx, Voerman

Het sterrenbeeld Haar van Berenice, of Hoofdhaar, is een onopvallend sterrenbeeld en valt bijna weg naast zijn buren Leeuw en Ossenhoeder. Dit sterrenbeeld lijkt op het eerste gezicht meer op een willekeurige groep zwakke sterren. Slechts twee van de sterren van dit sterrenbeeld vallen qua grootte in klasse 4.
 
Vorm en positie:
Het sterrenbeeld Haar van Berenice is in de lentehemel te zien tussen de sterrenbeelden Leeuw en Ossenhoeder. Veel sterren in Haar van Berenice zijn ontstaan in een open sterrenhoop, zo'n 260 lichtjaar verder. In de richting van Berenice ligt de zogenaamde 'galactische Noordpool' van de Melkweg.
 
Rechte klimming: 11h 58m tot 13h 36m
Declinatie: +13 tot +33 graden
 
Helderste ster: Beta Comae Berenices
 
Mythologie:
Het Haar van Berenice is geen mythologisch sterrenbeeld. Berenice is namelijk pas in een latere periode benoemd als afzonderlijke constellatie. De vrouw Berenice heeft echt bestaan en is dus geen mythologisch figuur. Ze zou toentertijd haar mooie lange haren hebben afgeknipt zodat haar gebeden om haar man veilig uit de oorlog terug te laten keren, verhoord zouden worden. De volgende dag waren haar haren echter uit de tempel waar ze bewaard werden, verdwenen. Conon van Samos loste het raadsel op. Hij beweerde dat haar haren naar de hemel gedragen en tussen de sterren geplaatst waren.
 
Het beste zichtbaar in het jaargetijde: Lente
 
Naastgelegen sterrenbeelden: Leeuw, Ossenhoeder, Grote Beer, Jachthonden, Maagd

Jachthonden' is een sterrenbeeld dat pas laat is toegevoegd door Hevelius. Hij voegde in 1690 een aantal sterrenbeelden toe in zijn hemelatlas, waaronder de 'Jachthonden'. Dit sterrenbeeld is erg populair bij sterrenfotografen, dankzij zijn heldere sterren en goede zichtbaarheid.
 
Vorm en positie:
Het sterrenbeeld 'Jachthonden' is relatief helder en kan in donkere nachten zelfs met het blote oog makkelijk gevonden worden. Dit sterrenbeeld bevat veel mooie objecten, waar onder een bolvormige sterrenhoop en sterrenstelsels met veel interessante dubbelsterren. Veel van deze objecten waren al bekend bij Charles Messier, die deze opnam in zijn catalogus. Messier ontdekte bijvoorbeeld het sterrenstelsel M51, een spiraalvormig sterrenstelsel dat 30 miljoen lichtjaar ver is.
 
Rechte klimming: 12h 6m tot 14h 7m
Declinatie: +27 ° tot +52 °
 
Helderste ster: Alpha Canes Venatici
 
Mythologie:
De 'Jachthonden' is een later toegevoegd sterrenbeeld. Dit is een zogenaamd modern sterrenbeeld, dat door onder anderen Johannes Hevelius in zijn sterrenatlas is opgenomen. In tegenstelling tot de zogenaamde 'klassieke' sterrenbeelden hebben de moderne sterrenbeelden geen mythologische betekenis, omdat ze pas veel later toegevoegd zijn.
 
Het beste zichtbaar in het jaargetijde: Lente
 
Naastgelegen sterrenbeelden: Grote Beer, Hoofdhaar, Ossenhoeder